Урок 16. - Финский язык

В этом уроке:

III. Infinitiivi

III. Infinitiivi
Иногда к глаголам в финском языке также могут добавляться падежные окончания (-ssa/ssä, —sta/stä, —lla/llä и др.) Они присоединяются к частице –ma/mä, которая прикрепляется к основе глагола. Рассмотрим вышеизложенное на примерах:
Liisa menee ravintolaan. – Лииса идет в ресторан.
Liisa menee syö-mä—än. – Лииса идет поесть.
Liisa on ravintolassa. – Лииса в ресторане.
Liisa on syö-mä—ssä. – Лииса ест. (подчеркивается именно процесс)
Liisa tulee ravintolasta. – Лииса возвращается из ресторана.
Liisa tulee syö-mä—stä. – Лииса возвращается с обеда. (в данном случае перевод на русский язык не будет буквальным)
            Liisa matkustaa lentokoneella. – Лииса путешествует на самолете.
            Liisa matkustaa lentä-mä—llä. – Лииса путешествует на самолете.
Если говорить сложным языком, то эта форма называется III. infinitiivi. Для разных типов глаголов она будет образовываться следующим образом (на примере inessiivi):

I.	asua	asumassa
II.	tupakoida	tupakoimassa
III.	opiskella	opiskelemassa
IV.	hypätä	hyppäämässä
V.	valita	valitsemassa

            Посмотрите употребление третьего инфинитива в речи:
—         Sano minulle, miten minä voin oppia suomea nopeasti?
—         Olemalla ahkera, tietenkin. Jos asuu Suomessa ja puhuu vain suomea, oppii tietenkin nopeasti ymmärtämään ja puhumaan suomea. Opiskelemalla kotona teoreettisesti ja lukemalla ahkerasti oppii myös paljon.

—         Sinä olet taas kirjoittamassa kirjettä. Sinä olet ahkera kirjoittamaan. Kenelle sinä kirjoitat?
—         Älä ole niin utelias!
—         Anteeksi. Sinä kirjoitat tietenkin Liisalle.
—         Mistä sinä sen tiedät?
—         Minä olen hyvä arvaamaan. Kirjoittaako Liisa sinulle?
—         Hyvin harvoin. Hän on laiska kirjoittamaan. Mutta hän soittaa minulle usein.
—         Miksi sinä et sitten soita?
—         Minulla ei ole rahaa. Sitä paitsi minusta on kiva kirjoittaa.

utelias – любопытный
sitä paitsi – поэтому

Как видно из примеров, iii.infinitiivi иногда соответствует деепричастию в русском языке. Часто третий инфинитив употребляется с глаголом olla и глаголами движения:
olla kirjoittamassa kirjettä – писать письмо (подчеркивается процесс)
mennä syömään – пойти поесть

Раньше мы отмечали, что ряд глаголов имеют сильное управление. Так же ряд глаголов требуется употребления после себя iii.infinitiivi:
kieltää + tupakoimasta – запрещать курить
lakata + itkemästä – прекращать плакать
varoa + haavoitumasta – остерегаться порезаться
joutua + tekemään – приходится сделать
jäättää + kiehumaan – оставлять вариться
jäädä + työskentelemään – оставаться работать
pakottaa + vastaamaan – принуждать ответить
pyytää + tanssimaan – приглашать танцевать
oppia + ymmärtämään – учиться понимать
auttaa + siivoamaan – помогать убирать

            Употребление третьего инфинитива с глаголом tulla означает будущее время:
Tulen palaamaan. – Я вернусь.

Здесь приведен текст с часто встречающимися конструкциями третьего инфинитива.
Для тренировки восприятия финской речи на слух здесь и здесь можно прослушать небольшой текст с использованием третьего инфинитива и проверить себя, ответив на вопросы.

Упражнение1: Вставьте слова, указанные в скобках, в нужную форму.

a. Mihin Liisa menee? _______________________ (ravintola syödä)